Darmkrampjes. Ze kunnen het leven van je baby én van jullie als nieuwbakken ouders flink op de kop zetten. Want buikkrampjes bij een pasgeborene is een veel voorkomende én een beruchte kwaal. Heel vervelend voor je kleintje. En jij zit met je handen in het haar. Want hoe help je je baby erbij. En nog belangrijker, hoe help je je baby er vanaf?
Als je baby pijn van darmkrampjes heeft dan huilt of krijst je baby ontroostbaar, vaak een tijdje na de voeding. Hij of zij balt z’n vuistjes en overstrekt zijn lichaampje, trappelt met zijn beentjes. Vaak maakt een baby ook met zijn mondje zoekende bewegingen waardoor je als ouders op het verkeerde been gezet kan worden en denkt dat hij weer honger heeft. Meestal komt de pijn vanuit het niets opeens opzetten, tijdens het slapen bijvoorbeeld. Darmkrampen hebben een piek rond 6-8 weken en nemen na 3 maanden vaak weer af.
Onrijpheid van darmen
Eén van de belangrijkste oorzaak voor darmkrampjes in de eerste periode is dat je baby wordt geboren met onrijpe darmen. Althans zo noemen we dat in de volksmond. Maar eigenlijk is het hele spijsverteringstelsel simpelweg nog in ontwikkeling.
Het is voor het eerst dat het maag-darmstelsel voeding te verwerken krijgt. Daar moet het aan wennen. Daarnaast is de ontwikkeling van darmflora (verzamelnaam voor alle bacteriën in je darmen) nog niet klaar. Wanneer je darmflora klaar is dan bevatten je darmen miljarden aan bacteriën die er voor zorgen dat je lichaam beschermd wordt tegen invloeden van buitenaf en die een grote rol spelen bij de voedselvertering. Na een vaginale geboorte ontwikkelt de darmflora zich doordat het in aanraking komt met bacteriën van de moeder. Bij een keizersnede mist dit contact. Ook heeft het geven van borstvoeding een positief effect op het ontwikkelen van darmflora.
Hersenen in ontwikkeling
Wat ook nog niet meewerkt is dat de hersenen van je baby alle indrukken moeten zien te verwerken. Terwijl de hersenen nog niet gewend zijn aan deze processen. En aangezien de darm een heel gevoelig orgaan is én de hersenen ook opeens alle nieuwe dingen moeten verwerken heeft je baby hier last van. Dat is ook de reden dat vooral eind van de dag (in de avond) je baby een huiluuurtje(s) heeft. De ‘pijndrempel’ is bereikt, je baby kan het niet meer verwerken en huilt daarom op dat moment.
Teveel melk
Darmkrampen kunnen ook ontstaan door een andere oorzaak zoals teveel voeding. Ook wanneer je baby alleen de eerste melk uit de borst drinkt en niet ook de vette ‘achtermelk’ mist je baby de melk die helpt bij het verteren.
Onrustig drinken
Door onrustig, te snel of gulzig drinken krijgt je baby teveel lucht binnen. Dit zorgt voor gasvorming in de darmen. Ook komt de voeding te snel in het maagdarmkanaal waardoor de vertering niet goed verloopt.
Obstipatie
Daarnaast kunnen krampjes ook het gevolg zijn van harde ontlasting, obstipatie. Vooral als je je kindje kunstvoeding geeft of net aan het overstappen bent van borstvoeding naar kunstvoeding kan je baby harde ontlasting hebben.
Allergie of intolerantie
In een uitzonderlijk geval kan er sprake zijn van een allergie. Mocht je kindje echter een allergie hebben dan zijn de symptomen daarvan normaal gesproken na enkele weken pas aanwezig en niet al in de kraamweek.
Helemaal voorkomen kan je darmkrampjes eigenlijk niet. Maar hierbij toch een aantal tips die kunnen helpen bij het verminderen van darmkrampen.
Boertjes laten
Voorop staat dat je je baby na een voeding goed laat boeren. Dit om zo min mogelijk lucht mee naar de darmen te krijgen. Want dit geeft extra krampen. De houding waarbij je je baby tegen je aanhoudt en met het hoofdje over je schouder vasthoud is de meest bekende houding om je baby te laten boeren. Maar toch is dit soms helemaal niet zo fijn voor je kleintje omdat de kaak tegen je schouder aankomt en je baby dan toch wat in een ‘knik’ ligt.
Vaak is het al voldoende om je baby tegen je borst(kas) rechtop te houden, met één hand onder z’n billen en één op zijn rug. Of zet je baby op z’n billen op je bovenbeen en ondersteun de rug met één hand en de buik en hoofdje aan de andere kant.
Niet elke baby laat lucht trouwens even makkelijk gaan, geef het even de tijd. Je kan het bovenlichaam van je baby op je bovenbeen eventueel zachtjes in rondjes bewegen. (Een lactatiekundige of een kinderfysiotherapeut kan je helpen met meer houdingen mocht je er niet uit komen.)
Drinktechniek aanpassen
Wanneer een slechte drinktechniek een oorzaak van krampen is dan kan je daar wel wat aan doen natuurlijk. Wanneer je baby onrustig drinkt kan hij hierdoor veel lucht binnenkrijgen waardoor hij meer krampen krijgt.
Als je baby teveel melk binnenkrijgt herken je dat door onrustig drinken, veel loslaten, smeren, kokhalsen enzovoort. Wanneer de oorzaak ligt bij een erg sterke toeschietreflex vanuit je borst dan kan je de eerste moedermelk met de hand of een handkolf afkolven. Op die manier hoeft je baby die krachtige straal niet weg te slikken maar kan je je kindje aanleggen en zal je baby beter aanhappen.
Een ander trucje is om je baby tegen de zwaartekracht in te laten drinken. Dit klinkt bijzonder wellicht, maar dit doe je door je baby te voeden terwijl jij op je rug ligt. Je legt je kindje dan buik op buik boven op je. Het is wellicht eerst even oefenen hoe je dit het beste doet, maar als je de smaak te pakken hebt kan het echt een uitkomst zijn. Vraag anders je kraamverzorgster of een lactatiekundige hierbij om hulp.
Krijgt je baby voeding uit de fles en je merkt dat je baby onrustig drinkt, smeert en kokhalst dan is het belangrijk een andere speen te gaan gebruiken. Soms is dat een speen met minder gaatjes, soms moet je over naar een andere vorm van de speen of een ander merk. Het is het soms even zoeken voordat je de goede speen voor jouw baby hebt gevonden.
Maar ook bij flesvoeding kan je door middel van houdingsveranderingen wat doen aan het probleem. Probeer je baby wat rechterop te houden terwijl je de fles geeft. Op deze manier klokt de fles niet zo hard leeg in het mondje. Maar ook kan je zijligging proberen om zo de zwaartekracht wat te verminderen. Een handige manier is door zelf te zitten met je voeten op een kleine verhoging. Leg je baby dan op de zij op je bovenbenen en biedt de fles in zijligging aan.
Zowel spruw als een kort tongriempje kunnen oorzaak zijn van onrustig drinken. Als je twijfelt of je baby spruw of een kort tongriempje heeft: vraag je verloskundige, kraamverzorgster of een lactatiekundige mee te kijken! Of kijk eens op www.tongriem.com.
Obstipatie verhelpen
Een baby die borstvoeding krijgt heeft normaal gesproken dunne en/of smeuïge ontlasting. Maar obstipatie kan wel voorkomen bij flesgevoede baby’s. Als je baby harde ontlasting heeft door obstipatie kan dat natuurlijk ook buikpijn veroorzaken. Om dit te voorkomen kan je wat extra water bij de kunstvoeding toevoegen. Doe dit alleen als je baby goed groeit en zonodig in overleg met je kraamverzorgster of consultatiebureau.
Voedselallergie
Zoals hierboven al genoemd ontstaat een voedselallergie meestal na weken en niet direct in de kraamtijd. Wanneer je twijfels hebt, of vermoed dat je je kindje wellicht een voedselallergie hebt, is het belangrijk om aan de bel te trekken bij het consultatiebureau of je huisarts!
Niets zo vervelend als een baby met pijn. Wat te doen tegen pijn door darmkrampjes?
Het is niet aan te raden om zomaar zelf te gaan ‘dokteren’ met allerlei middeltjes. Zeker niet in de eerste periode. Rustig aan proberen kan je natuurlijk op een gegeven moment wel, echter er is geen middeltje dat direct helpt en echt wetenschappelijk bewezen is.
Ik moet toegeven dat ik zelf na slopende weken ook wel als wanhoopspoging op een gegeven moment wat uitgeprobeerd heb zoals Cinababy of Infacol. Eerst dacht ik dat Cinababy hielp, maar toen kwam ik erachter dat het niet zozeer de Cinababy als wel het simpele sabbelen en zuigen op wat druppels was waar mijn dochter eventjes rustig van werd. Ik kreeg namelijk hetzelfde effect als ik vitamine druppeltjes gaf op zo’n moment. Van Infacol (en de middelen die daarop lijken) ging ze alleen maar heel naar slijmerig kokhalsen. Dus daar werd ik ook niet gelukkig van. Natuurlijk zijn ervaringen heel persoonlijk, dus bij jouw baby kan het anders zijn.
Probiotica voor je baby
Wat wél wetenschappelijk bewezen is, is het gebruik van Probiotica om darmkrampjes te voorkomen en te verminderen. Door het geven van probiotica druppels ondersteun je de darmontwikkeling van je kindje. In diverse studies is gebleken dat gebruik van probiotica effectief is bij baby’s met darmkrampjes. En ook al voor de geboorte kan je de darmflora van je baby helpen door zelf te starten met probiotica speciaal voor (aanstaande) moeders. Het helpt je baby én je eigen immuunsysteem!
Barnsteen/amber
Aan Barnsteen oftewel Amber wordt al sinds de oudheid geneeskrachtige eigenschappen toegeschreven. Barnsteen is een homeopathisch middel. Het is een gefossiliseerd hars uit eeuwenoude bomen die o.a. een pijnstillende werking zouden kunnen hebben bij darmkrampjes in de eerste weken (én het doorkomen van tandjes). Dit komt door het ‘barnsteenzuur’, dat vrijkomt door de warmte van de huid. Je kunt je baby hiervoor een barnsteen ketting of armbandje laten dragen.
Hopelijk heb je nu wat handvatten om je baby te troosten bij darmkrampjes en de pijn te helpen verlichten. Maar bedenk: er is geen één middel of manier die jouw baby direct van darmkrampjes af helpt. Je kan alleen proberen je baby het zo comfortabel mogelijk te maken.
En ja, het kan enorm bikkelen zijn die eerste weken. Ik heb wel eens geroepen: doe me 10 x die bevalling, maar mag ik alsjeblieft de eerste 3 maanden overslaan. Misschien sta jij er ook wel zo in.
Probeer dan rustig te blijven en de zorg voor je baby af te wisselen met je partner zodat je even kan ontladen. En vraag hulp! Van je moeder, zus, vriendin of buurvrouw. Al is het maar om even een uurtje je baby van jou over te nemen. Zodat je even een uurtje kan liggen, even lekker kan douchen of de deur achter je dicht kan trekken om een stukje te wandelen.
En! Let op!
Neem altijd contact op met een zorgverlener (verloskundige, huisarts of het consultatiebureau) wanneer je baby klachten heeft zoals aanhoudende pijn, koorts, veel of projectiel braken (meer dan het gewone ‘mondjes teruggeven’ na de voeding), bloed bij ontlasting, oververmoeidheid, overmatige diarree of obstipatie.